Stefan Hertmans


Stefan Hertmans (1951), uit poëziestad Gent, is een dichter en schrijver, o.a. van de gelauwerde roman over zijn opa: Oorlog en terpetijn. Van hem het volgende gedicht.

TULPEN EN AS

De tulpen op de tafel
De vlammen op het boek,
Het puin dat door het open
Raam gedwarreld komt
En lompen op bezoek.

Er zwemt een haai door het riool,
Schuimend in vurige blauwte,
De kamer een aquarium,
Herinnering een parabool.

Zo ijlt het hart toe
Op de vaas, schermdiep
De tulpen op de tafel,
De asse op het boek.

Stefan Hertmans publiceerde het gedicht in de poeziealmanak 2002, een uitgave van de Stichting Dichter aan huis uit Den Haag.

Het gedicht zou over de aanslagen in Amerika van 9/11 in 2001 kunnen gaan, 20 jaar geleden. Maar het gaat ook over de huidige gebeurtenissen in Afgnanistan of een eerdere wereldoorlog die zijn opa heeft meegemaakt. 

De tulpen staan op tafel. Er is een boek met een verhaal. Plotseling ontstaat er op dat boek een ontsteking en dan is er een ontploffing en het puin waait door de opengerukte ramen naarbinnen. Kleren worden van lijven gerukt. 
De agressor komt binnen via het televisiescherm, dat de kamer in vlam zet en blauw kleurt. De wereld is een schuimend riool. 
De herinnering werkt parabolisch tot herbeleving van het trauma.
Met dreigend ritme en dwingend rijm voltrekt het gedicht zich en eindigt het in de derde frase. Schermdiep kerft de herinnering een wond in de ziel. De herinnering wordt door de vaas met tulpen op tafel geactiveerd.  Op het boek liggen de gevolgen, de asse, langzaam neergedwarreld als bewijs van dood en verderf. 

In 2003 werd het gedicht opgenomen in de bundel Vuurwerk zei ze.