Boudewijn Büch (1948-2002) uit zijn bundel Het androgyn in ska:
ik weet niet hoe het moet: dood
ontlenen aan het lied. Tussen wedgwood,
Goethe en grafiek. Misschien cyaan
uitgestorven met muziek?
vandaan! vandaan! Hier heerst in huis
memoriam. Het telegram:
‘Verstikt met blauw gelaat-
op straat gevonden-naast hem
regels van Rimbaud-
“La carcasse ivre d’eau”-
geschonden-
door het grammaticale kwaad-
verdronken in de spraak.’
De wereld van Boudewijn Büch draait rond de kleur blauw en dood.
Blauw is geen willekeurige kleur. Blauw is de stille oceaan rond de atollen, blauw is de Middellandse Zee rond Malta, cyaan is blauw, blauw is De Grote Oceaan rond de Galapagos eilanden, peilloos blauw is de groene zee, blauw is de lucht boven de kerkhoven en graven, blauw is het zwart, blauw is het wit, blauw zijn lavendelvelden, blauw is de dood. Blauw is de inkt waarmee hij schrijft. Waarom blauw? Dichter Arnoud van Adrichem schrijft in zijn vijfhonderd redenen voor blauw: “Omdat poëzie cyaan en violet als ontbijt heeft” (gelezen in De Gids op internet).
Dood is Goethe, Napoleon was, dood is Newton, Buddy Holly is verleden, aandenkens aan Mick Jagger – tevergeefs, de Dodo is uitgestorven, dood is het kind dat hij niet had, de bibliotheken zijn als sarcofagen en zo ook zijn boekenkast en zijn huis vol verzamelingen en souvenirs.
Alle ontmoetingen met helden en jongens zijn tijdelijk. Een spoedbericht over een jongeling in de goot. Naast hem liggen regels uit een gedicht van Arthur Rimbaud (1854-1891) over een stuurloos dolend schip, le bateau ivre. Niemand kijkt om “Naar een van water zo beschonken scheepskarkas”. Vertaling van J.P. Guepin.
Zoals voor de absintverslaafde Rimbaud waren ook voor Büch wanhoop en vertwijfeling niet vreemd. Zo begint het gedicht, waar hij tussen zijn verzamelingen en met de taal die hem ter beschikking staat, belemmerd en geërgerd een weg zoekt. Gerrit Achterberg volgt hij in de frustratie van het schrijven. Cyaan verwijst niet alleen naar blauw, maar ook naar de verbinding met waterstof, zeer giftig, blauwzuur is de nederlandse naam, ook de titel van een bundel van Gerrit Achterberg over zijn verblijf in de psychiatrie. Met woorden of gedichten proberen wat over is tot leven te wekken. Reizen, verzamelen, schrijven, om wat niet meer is toch te houden.
Het gedicht van Boudewijn Büch staat in zijn bundel Androgyn in ska. Ska is een muziekstijl, waarbij ook een bepaalde kledingstijl past, die wat androgyn oogt. Van Rimbaud, idool van Patti Smith, Jim Morisson, John Lennon, punk en androgyne scenes is de uitspraak “Je est un autre”. Het androgyne protret is van Arthur Rimbaud.
