Mischa de Vreede

Afbeelding.jpeg

Mischa de Vreede (1936 – 2020) publiceerde haar eerste gedichtenbundel in 1959, getiteld Met huid en hand. Daaruit het volgende gedicht: 

Groot slaaplied

Kom catelijne
mijn lieve kleine 
mijn ik in het reine 
kom bij me 
gaan we terug 
naar het ongeboren zijn 
wees niet bang voor de slaap 
ik blijf bij je 
wees niet bang voor de nacht 
want ik heb je nacht 
wees niet bang voor het water 
ik maakte het water 
het water is goed 
en het draagt je 
het wordt weer als vroeger 
ik voed je met mijn bloed 
ik kleed je met mijn huid 
binnen mijn heupen 
bouw ik je huis 
vanzelfsprekend 
heb ik je lief als mezelf 
zijn wij naakt voor elkaar 
en kennen elkaars binnenkant 

mijn naaste naaste 
ik wil je sparen 
zacht neem ik je mee 
vaar met mij 
in mijn binnenzee 
door de nauwe ingang 
van het leven 
terug in de wijde 
dood

Maria is enkele dagen geleden bevallen. Ze was zwanger geraakt na één keer vrijen met haar vriend. Ze had een blijde verwachting achter de rug, waarin ze genoot van haar kindje in haar buik. Ze voelde zich één met de foetus die ze in haar buik beschermde, haar bloed was haar bloed, ze deelden het en dat voelde zalig. Nu was het geboren en ze had haar net de borst gegeven. Nu ging het slapen en Maria zong een groot slaapliedje voor haar. 
En dan slaapt Catelijne, naam van de dochter van Mischa, geboren in 1956, toen Mischa dus 20 jaar oud was, net als Maria toen.
Ik schrok aanvankelijk van het laatste woord in het gedicht, maar wat zou bedoeld zijn met wijde dood – een riskant woord? Een staat van vrede misschien, een onaardse rust, afgeschermd zoals in de moederschoot, een warme verbondenheid, een oase  – niet een kindje dat dood is, maar slaapt. Het gaat misschien om een dood in een wijde betekenis, waaruit cyclisch het leven ontstaat, de wijde vredige slaap van Catelijne, haar net geboren dochter.
In een recensie schreef Jan Engelman (1900-1972) in De Tijd-Maasbode van zaterdag 24 oktober 1959 over het ritme in dit gedicht dat haar polsslag en ademhaling erin doorklinken.

Tot slot, ik wens iedereen in 2023 oases van vriendschap, rust en geluk, en tijd voor poëzie. 

De afbeelding is van Pablo Picasso, moeder en kind, 1963